طراحی مدل نقش میانجی سبک‌ های رهبری در رابطه بین ویژگی‌ های شخصیتی هیئت‌مدیره و ضعف کنترل‌های داخلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه حسابداری، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

10.22034/iaar.2023.185377

چکیده

هدف: این پژوهش درصدد یافتن مدلی برای تبیین نقش میانجی سبک‌های رهبری در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی هیئت‌مدیره و ضعف کنترل‌های داخلی است.
روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی با داده‌های کمی است. چهار سبک رهبری هرسی و بلانچارد متغیر میانجی و پنج مؤلفه اصلی ویژگی‌های شخصیتی نئو متغیرهای مستقل پژوهش هستند. برای آزمون مدل‌های پژوهش از معادلات ساختاری و روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. دوره زمانی پژوهش سال‌های 1398 و 1399 است و با استفاده از روش حذف سیستماتیک تعداد 398 شرکت از شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس انتخاب شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که برخی از مؤلفه‌های ویژگی‌های شخصیتی مدیران دارای اثر معناداری بر سبک‌های رهبری آن‌هاست و سبک رهبری دارای نقش میانجی در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی روان‌نژندی، توافق‌جویی و مسئولیت‌پذیری مدیران و ضعف کنترل‌های داخلی است. درخصوص ویژگی‌های شخصیتی برون‌گرایی و توافق‌جویی نقش میانجی مذکور معنادار نیست.
نتیجه‌گیری: مدل طراحی‌شده در پژوهش حاضر، دارای توان پیش‌بینی بالا است و بر اساس مدل ارائه‌شده به سهامداران و سایر ارکان راهبری عالی شرکت‌ها پیشنهاد می‌شود در انتخاب مدیران، ویژگی‌های شخصیتی آن‌ها به‌خصوص ویژگی‌های روان‌نژندی، توافق‌جویی و مسئولیت‌پذیری و تمایلات به سبک‌های رهبری دستوری، توجیهی و مشارکتی را مدنظر قرار دهند. در این پژوهش برای اولین بار در ایران نقش میانجی سبک‌های رهبری در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی هیئت‌مدیره و ضعف کنترل‌های داخلی بررسی شد و نتایج آن به توسعه ادبیات مالی رفتاری، حاکمیت شرکتی و نظریه‌های مربوط به آن کمک می‌کند.
 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ایمر، فرشید، گرکز، منصور. (1397).”بررسی نقش هیجانات خودآگاهانه (غرور و شرم) در تصمیم‌گیری‌های اخلاقی حسابداری: مطالعه موردی دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه‌های شهر گرگان“. حسابداری ارزشی و رفتاری، 3(6)، تهران، 197-165.
  2. بیات، علی، جدیری نقاش کار، جهانگیر. (1399). ”بررسی ارتباط ضعف‌های با اهمیت کنترل داخلی و شواهدی از دستکاری عملکرد واقعی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران“. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، انجمن حسابداری ایران، 12(47)، تهران، 114-101. doi: 10.22034/iaar.2020.119061
  3. خرم‌آبادی، مهدی، حساس یگانه، یحیی، برزیده، فرخ، صالحی صدقیانی، جمشید. (۱۳۹9). ”تبیین و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر ارزیابی اثربخش کنترل‌های داخلی در شرکت‌های پذیرفته‌شده بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد فازی“. پژوهش‌های حسابداری مالی، 12(1)، اصفهان، 82-57.
  4. خطیری، محمد، تقی‌پوریان‌گیلانی، یوسف، غلامی‌جمکرانی، رضا، جهانگیرنیا، حسین. (1398). ”ویژگی‌های شخصیتی، هوش مالی مدیران و عملکرد شرکت“. فصلنامه علمی دانش حسابداری مالی، 6(3)، قزوین، 165-141.
  5. دیدار، حمزه، منصورفر، غلامرضا و محمدرضا پرویزی راحت. (1391). ”بررسی اثر میانجی کیفیت حسابرسی در رابطه بین مشکلات نمایندگی و کیفیت گزارشگری مالی“. پژوهش‌های تجربی حسابداری مالی، 2(6)، تهران، 132-115.
  6. پورحسن سنگری، سارا، حیدرپور، فرزانه، ولیخانی، ماشالله. (1398). ”تأثیر شدت ضعف در کنترل‌های داخلی بر کیفیت سود در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران“. مطالعات حسابداری و حسابرسی، انجمن حسابداری ایران، 8(30)، تهران، 124-109.
  7. شمسایی، فرشید، داودآبادی، زکیه، صادقی، امیر. (1394). ”بررسی ویژگی‌های شخصیتی مدیران با سبک رهبری آن‌ها“. فصلنامه مدیریت پرستاری، 4(4)، تهران، 17-9.
  8. طاهری‌عابد، رضا، ساروکلایی، علی‌نژاد، فغانی‌ماکرانی، خسرو. (1397). ”توانایی، دانش مالی مدیران عامل و شفافیت گزارشگری مالی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران“. فصلنامه علمی دانش حسابداری مالی، 5(2)، قزوین، 110-85.
  9. طبیبی، جمال‌الدین، ملکی، محمدرضا، دلگشایی، بهرام. (1395). تدوین پایان‌نامه، رساله، طرح پژوهشی و مقاله علمی، تهران، نشر فردوس.
  10. فخاری، حسین، حسن نتاج کردی، محسن و جواد محمدی. (1397). ”بررسی اثر میانجی قدرت پیش‌بینی‌کنندگی سود بر رابطه بین رقابت در بازار محصول و بازده سهام“. پژوهش‌های حسابداری مالی، سال نهم، شماره چهارم، پیاپی 34، اصفهان، 121-103.
  11. فخاری، حسین، کبیری، محمد تقی. (1397). ”بررسی عوامل تعیین کننده افشای ضعف کنترلهای داخلی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران“. فصلنامه علمی تحقیقات حسابداری و حسابرسی، انجمن حسابداری ایران، 10(40)، تهران، 25-42.
  12. کامیابی، یحیی، نورعلی، مهدیه. (1395). ”بررسی اثر میانجی محافظه‌کاری حسابداری بر رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و مدیریت سود“. فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مالی، سال هشتم، شماره 29، اصفهان، 26-1.
  13. گروسی‌فرشی، میرتقی، قاضی‌طباطبایی، محمود، مهریار، امیرهوشنگ. (1390). ”کاربرد آزمون جدید شخصیتی نئو و بررسی تحلیلی ویژگی‌ها و ساختار عاملی آن در بین دانشجویان دانشگاه‌های ایران“. فصلنامه علوم انسانی الزهرا (س)، 11(39)، تهران 198-173.
  14. مختاری، محمد. (1399). ”بررسی تأثیر ویژگی‌های هیئت‌مدیره بر ریسک خطای پیش‌بینی سود“. فصلنامه چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 3(26)، تهران، 31-18.

 

  1. Arping, S. & Z. Sautner. (2013). “Did SOX Section 404 make firms less opaque? Evidence from cross-listed firms”. Contemporary Accounting Research, 30: 33-65.

 

  1. Ashton, R.H., Willingham, J.J., and Elliott, R.K. (2018). “An empirical analysis of audit delay”. Journal of Accounting Research, 25(2): 275-292.

 

  1. Ashton, R.H., and Wright A., (1989). “Identifying audit adjustments with attention-directing procedures”. The Accounting Review, 64(4): 710-728.

 

  1. Doyle, J., W. Ge, & S. McVay. (2007). “Accruals quality and internal control over financial reporting”. The Accounting Review, 82(5): 1141-1170.
  2. Feng, M., C. Li, & S. McVay. (2009). “Internal control and management quidance”. Journal of Accounting and Economics, 48 (2/3): 190-209.
  3. Hersey, P., Blanchard, K.H. and Johnson, D.E. (2001). Management of Organizational Behavior: Leading Human Resources, 8th Edition, PrenticeHall, Inc., Upper Saddle River.
  4. Jog, V., and B. J. McConomy. (2013). “Voluntary Disclosure of Management Earnings Forecasts in IPO Prospectuses”. Journal of Business Finance & Accounting, Vol. 30, No. 1‐2: 125-168.
  5. Johnstone, K., C. Li, & K. H. Rupley. (2011). “Change in corporate governance associated with the revelation of internal control material weaknesses and their subsequent remediation”. Contemporary Accounting Research, 28(1): 331-383.
  6. Lucas, R.E., and Larsen, R.J. (2008). Personality and subjective well-being, In The science of subjective well-being, New York: The Guilford Press.
  7. McCrae, R.R., and P.T. Costa. (1996). Toward a new generation of personality theories: Theoretical contexts for the five-factor model, In J.S.Wiggin (Ed.), New York, Guilford press.
  8. Ogneva, M., Subramanyam, K. R., & K. Raghunandan. (2017). “Internal control weakness and cost of equity: Evidence from SOX Section 404 disclosures”. The Accounting Review, 82(5): 1255-1297.
  9. Pucheta-Martínez, M.C., Gallego-Álvarez, I. (2020). “Do board characteristics drive firm performance? An international perspective”. Rev Manag Sci 14: 251–297. https://doi.org/10.1007/s11846-019-00330-x
  10. Raith, M. (2013). “Competition, Risk, and Managerial Incentives”. American Economic Review, Vol. 93, No. 4: 1425-1436.
  11. Wan Yusoff, Wan Fauziah. (2010). Characteristics of Boards of Directors and Board Effectiveness: A Study of Malaysian Public Listed Companies, A thesis submitted in total fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy, Governance Research Programme, Faculty of Business and Law, Victoria University.
  12. Wei Sh. Ch., & B. Y. Chen. (2018). “Does corporate integrity improve the quality of internal control?” China Journal of Accounting Research, 43: 48-57.
  13. Yu Lu. (2015). The Individual Characteristics of Board Members and Reported Internal Control Weakness: Evidence from China, A thesis submitted in fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Accounting, The University of Auckland, New Zealand.
تحقیقات حسابداری و حسابرسی
دوره 15، شماره 59
مهر 1402
صفحه 181-200

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار