ارائه الگوی پیشنهادی کیفیت حسابرسی عملکرد در بخش عمومی ایران با رویکرد نظریه پردازی زمینه بنیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

2 دانشیار گروه حسابداری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران.

3 استادیار حسابداری، واحد بستان آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، بستان آباد، ایران .

4 استادیار حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران .

10.22034/iaar.2022.168269

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدلی برای کیفیت حسابرسی عملکرد، با توجه به ویژگی‌های محیطی و شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی کشور می‌باشد. حسابرسی عملکرد به عنوان حسابرسی ارزش قائل شدن برای منابع شناخته شده است. عنایت به‌اینکه اقتصاد کشورمان یک اقتصاد دولتی است و ازطرفی حسابرسی عملکرد برای مدیریت بهینه منابع بخش عمومی ضروری دارد، بنابراین تدوین الگویی جامع و استاندارد برای انجام تمامی فرایندهای ممکن حسابرسی عملکرد، ضروری وحیاتی خواهد بود. با این حال الگویی از حسابرسی عملکرد با استفاده از رویکرد زمینه بنیان با هدف ارائه الگو کلی و عملی در این مقاله تشریح شده است. به‌این منظور در سال 1399 با اخذ نظرات 23 نفر از خبرگان با تخصص حسابرسی عملکرد که در این حوزه دارای تجربه اجرایی و پژوهشی؛ از طریق مصاحبه‌های عمیق، به بررسی عوامل موثر بر کیفیت حسابرسی عملکرد پرداخته شد و داده‌ها به کمک روش‌های کُدگذاری با استفاده از مکس‌کیودا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و سرانجام یافته‌های پژوهش شامل مقوله‌های اصلی و خردمقوله‌ها(مفاهیم) استخراج و بصورت "الگوی یکپارچه کیفیت حسابرسی عملکرد در ایران"، شامل شرایط علّی، عوامل مداخله‌گر و بستر و همچنین راهبردها و پیامدهای دستیابی به آن به منظور رهنمود در سیاستگذاری در بخش عمومی ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها


  1. اعتباریان ، اکبر؛ عمادزاده، مصطفی؛ علی روحانی (1393) ،" رابطه حسابرسی عملکرد با کاهش فساد اداری از طریق افزایش شفافیت، بهبود پاسخگویی و ارتقای اعتماد و درستی"، فصلنامه دانش حسابرسی، سال چهاردهم، شماره 55 ، ص­ص 5-29 .
  2. ایمانی،حمیدرضا و یزدان شناس،محمد (1399) بررسی حسابرسی عملکرد از دیدگاه حسابرسان دیوان محاسبات کشور، مجله حسابداری سلامت، سال نهم، شماره اول، پیاپی23،بهار و تابستان 1399،ص­ص159-140.
  3. ایمانی، محمد(1394)، " چالش های پیش روی الزامی شدن حسابرسی عملکرد در دستگاه های دولتی ایران"، فصلنامه حسابداری سلامت، سال سوم، شماره چهارم، صص 1-19 .
  4. باباجانی، جعفر (1396) ، " الگویی برای استقرار نظام حسابرسی عملکرد در نهادهای بخش عمومی ایران" ، فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، سال ششم، شماره 21 ، ص ص 143-155 .
  5. باباجانی، جعفر، (1389)، "مزایای اجرای حسابرسی عملکرد در کشور و نقش آن در پاسخگویی، مجموعه مقالات وسخنرانی های همایش حسابرسی عملکرد، پاسخگویی و ارتقای بهره وری"، انتشارات مرکز آموزش و بهسازی نیروی انسانی دیوان محاسبات کشور، چاپ اول، 1389.
  6. حضوری، محمد جواد و گرد، عزیز، گلدوست، مجید (1394)، "بررسی عوالمل موثر بر بروز نارسایی در سیستم کنترل مالی دستگاه های اجرایی"، مجله دانش حسابرسی، شماره 59، صص19-41.
  7. رحمیان، نظام الدین و خدابخشی، نجمه، (1386)، "تدوین چارچوب های نظری برای حسابداری بخش عمومی"، مجله دانش حسابرسی،1386، شماره 24(پیاپی 32).
  8. زارع و مهر اندیش، (1396)، "ارزیابی بکارگیری اطلاعات بدست آمده از سیستم های حسابداری بخش عمومی در تصمیم گیری و مسئولیت پذیری مدیران"، مجله حسابداری سلامت، شماره 6.
  9. دانایی فرد، حسن، (1389)، استراتژی­های نظریه­پردازی، انتشارات سمت تهران.
  10. کامیابی، یحیی و ملکیان، اسفندیار و خانلاری، مرتضی، (1397)، "تبیین مولفه های حسابرسی عملکرد در بخش عموم ایرانبا تاکید بر زیست محیطی و اجتماعی"، دانش حسابرسی، تابستان 1397، دوره 18، شماره 71، صص57-76.
  11. طالبی نجف آبادی، (1400)، "تاثیر بلوغ شرکت بر رابطه مسئولیت اجتماعی و آشفتگی مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، انجمن حساابداری ایران، 1400: (50)13،63-80.
  12. فروغی نسب، محمد و صراف، فاطمه و نجفی مقدم، علی، (1400)، "ابعاد مسئولیت احتماعی و بهبود عملکرد مالی و غیرمالی شرکتها،، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، انجمن حسابداری ایران، 1400: (50)13، 81-98.
  13. فتاحی، سیروس و خشنود، ابراهیم و قلی پور، ایرج، (1394)، "بررسی تاثیر اجرای حسابرسی عملکرد بر ارتقاء بهره وری بخشهای دولتی ایران (مورد مطالعه در دیوان محاسبات کشور)"، دانش حسابرسی. ۱۳۹۴; ۱۵ (۶۱) :۱۰۷-۱۳۴.
  14. مبینی، ساسان و الماسی، محمدرضا، (1398)، حسابرسی عملکرد، شیراز، انتشارات تخت جمشید.
  15. مهدوی، غلامحسین و محمدیان، محمد، (1396)، "چالش های اجرای حسابرسی عملکرد در دستگاه های اجرایی"، پژوهش­های حسابداری مالی و حسابرسی، 1396، سال نهم، شماره 36، صص27-47.
  16. Ahmad Winanto, Fika Aryani, (2020), "Operational Audit of Accounts Receivable (Study at PT. Sanserita Jaya)", Jurnal Akuntansi Terapan 1, No.2, April 2020, pp. 126-134.
  17. K. (2008). "Grounded theory as an emergent method. In Sharlene, N. H. & Patricia, L. (Eds.). Handbook of emergent methods". The Guilford Press: New York& London. pp: 155-170.
  18. Chew Har Loke, Suhaiza Ismail, Fatima Abdul Hamid, (2016), "The perception of public sector auditors on performance audit in Malaysia: an exploratory study", Asian Review of Accounting, Vol. 24, Iss 1, pp. 90 – 104.
  19. Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Qualitative Research
  20. E & Roos. M (2015). "The performance audit: Are there differences in the planning approach and practices followed within the South African public sector?" Southern African Journal of Accountability and Auditing esearch, Vol 17 (1): 2015, pp. 49-60.
  21. Glaser, Barney G., & Strauss, Anselm L. (1965), "Awareness of Dying". (1967), The Discovery of Grounded Theory: The Strategies for Qualitative Research.
  22. Goulding, C. (2002). "Grounded theory: A practical guide for management, business andmarket researchers". London: Sage.
  23. Kotiranta, A. (2015). “The Role of SAIs in Auditing Policy and LawMaking”, International Journal of Government Auditing, Vol. 42, No. 1, pp. 14-17.
  24. Muhammad Hasbi Saleh, Almanita Sari (2019). "Audit on Information System Function in Import Transactions Process PT". Bank Rakyat Indonesia, https://doi.org/10.2991/aebmr.k.200309.004.
  25. Lindeberg, T. (2007), "The Ambiguous Identity of Auditing", Financial Accountability & Management, Vol. 23, No. 3, pp. 337–50.
  26. Pendlebur, M. and O. Shreim (1990). "UK Auditors’ Attitudes to Effectiveness Auditing", Financial Accountability & Management, Vol. 3, No. 6, pp. 177-189.
  27. Pidgeon, Nick & Henwood, Karen (2004), "Grounded Theory, in M. Hardy & A. Bryman (Eds)", Handbook of Data Analysis, London: Sage
  28. Strauss, A. (1987). Qualitative analysis for social scientists. New Work: Cambridge University Press.
  29. N RochmahA.E SutiknoM. DahluiM.B QomaruddinErnawaty Ernawaty, (2020), "Cost variance of health services at PHC hospital, Surabaya", Indonesia: Operational audit, ISSN-e 1316-5216, Vol. 25, Nº. Extra 2, 2020, págs. 13-23.